Vormen van dementie

Dementie is een verzamelnaam voor tientallen ziektes. De meest voorkomende vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie en Lewy-body dementie.

De ziekte van Alzheimer

Alois_AlzheimerDe ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, zo'n 60-70% van alle mensen die lijden aan dementie heeft de ziekte van Alzheimer. De ziekte van Alzheimer begint meestal tussen de 70 en 80 jaar, maar kan al op veel jongere leeftijd beginnen. Bij jonge patiënten is het verloop in het algemeen sneller. Een kenmerk van de ziekte van Alzheimer is dat de verschijnselen zich heel geleidelijk ontwikkelen. Vaak zo geleidelijk dat het begin niet wordt opgemerkt. Dr. Alois Alzheimer beschreef voor het eerst in 1906 een 51-jarige patiënt met verschijnselen die later de ziekte van Alzheimer worden genoemd.

Vasculaire dementie

Vasculaire dementie is de meest voorkomende vorm van dementie, na de ziekte van Alzheimer. De mogelijke verschijnselen die optreden zijn afhankelijk van de plaats in de hersenen die is aangedaan. In tegenstelling tot de ziekte van Alzheimer staan de geheugen- en oriëntatiestoornissen minder op de voorgrond en treden doorgaans in een later stadium op. Het meest kenmerkende van vasculaire dementie is de combinatie van verminderd geestelijk functioneren en lichamelijke verschijnselen.

Frontotemporale dementie (FTD)

Frontotemporale dementie (FTD) ontstaat in het voorste gedeelte van de hersenen. Stoornissen in deze hersengebieden geven vooral problemen met het gedrag, emoties, taal of motoriek. Synoniemen van FTD zijn 'de ziekte van Pick' en 'frontaalkwabdementie'.  Eén van de meest opvallende kenmerken van FTD is dat deze ziekte al op relatief jonge leeftijd voorkomt.

Lewy-body dementie

De ziekte begint met kleine veranderingen in het doen en laten. Vooral problemen met de aandacht vallen op. Later krijgen de persoon met dementie te maken met verwardheid en gedragsveranderingen. Ook kan hij last krijgen van depressiviteit, wanen en hallucinaties. De mate van deze verschijnselen is variabel; het kan van dag tot dag erg verschillen. Iemand met Lewy-body dementie heeft vaak ook verschijnselen van de ziekte van Parkinson, zoals trillingen, stijfheid, langzame beweging, een gebogen houding en een afwijkende manier van lopen. Meestal ontstaan deze verschijnselen in een later stadium van de dementie. Lewy-lichaampjes ('bodies') zijn in het begin van de twintigste eeuw voor het eerst beschreven door dr. Friedrich Heinrich Lewy, neuroloog.

Dementie bij ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson wordt gekenmerkt door stoornissen in het bewegen, zoals het beven van handen en vingers. Bij 35 tot 55 procent van de mensen die lijden aan de ziekte van Parkinson ontwikkelt zich een vorm van dementie.

Korsakov syndroom (officieel géén dementie)

Het meest opvallende kenmerk van het Korsakov syndroom is geheugenverlies. Vooral dingen die kort geleden zijn gebeurd, kan iemand met deze ziekte zich niet meer herinneren. Oude herinneringen blijven vaak beter bewaard. Ook gebeurtenissen in chronologische volgorde plaatsen levert problemen op. Er zijn problemen met de oriëntatie in tijd en plaats, en op den duur kan ook de herkenning van personen moeilijk worden. Hoewel de aandoening kenmerken heeft van dementie, is het geen vorm van dementie. Wilt u meer informatie over Korsakov? Bezoek de pagina over Korsakov. Meer informatie over vormen en verschijnselen vindt u op de website van Alzheimer Nederland.